DÜŞÜK (abortus) NEDİR? NEDEN OLUR ? ENGELLENEBİLİR Mİ?

     

Picture

20. Gebelik haftasından önce gebeliğin kaybedilmesi durumuna düşük denilir. Gebelik testi (+) çıktıktan sonra bir gebeliğin düşük ile sonlanma ihtimali %20 dir.

Bir de daha gebelik testi + çıkmadan oluşan düşükler söz konusudur ( örneğin gebelik oluşup bir kaç gün sonra bozulması durumunda) bu düşükler de hesaba katıldığında oluşan her 100 gebeliğin nerede ise 70 nin düşük ile sonuçlandığı söylenebilir.

Çoğu düşüğün nedeni : gelişmekte olan embryo veya fetusta bir problem olması ,ve bunu bir şekilde algılayan anne vücudunun gebeliği sonlandırmasıdır.Düşük oldukça sık görülen bir durum olmakla beraber ,bu problemi yaşayan kişi açısından olay o kadar kolay değildir.Kucağına alacağı bebeğin hayallerini kurarken, düşük olayını yaşamak bir kadın için yıkıcı olmaktadır.

Düşük Belirtileri Nelerdir?


Düşüklerin çoğu 12.gebelik haftasından önce olur ve en sık görülen belirti ve bulgular aşağıda sıralanmıştır.
  • Vajinadan leke şeklinde veya daha fazla miktarda kan gelmesi
  • Karnınızda ve sırtınızın alt kısımlarında hissedilen ağrı veya kramplar.
  • Vajinadan sıvı gelmesi veya doku parçalarının düşmesi
Gebeliğin erken haftalarında lekelenme ve kanama oldukça sık görülmektedir ve bu şekilde kanaması olan gebelerin çoğunda daha sonraki dönemde gebelik problemsiz devam etmektedir.Bazen çok şiddetli kanamalar olduğu halde gebelik problemsiz devam edebilmektedir. Gebeliğin düşük ile sonuçlandığı bazı durumlarda rahim içinde enfeksiyon gelişir bu durumda "septik düşük"ten bahsedilir. Böyle bir durumda
  • Ateş
  • Titreme
  • Vücutta genel bir kırıklık hissi ve ağrılar
  • Vajinadan koyu ve pis kokulu bir akıntı gelebilir.

​​NE ZAMAN DOKTORUNUZU ARAMALISINIZ?

​
Aşağıdaki belirtilerden birini kendinizde gözlerseniz hemen doktorunuzla temasa geçiniz
  • Çok azda olsa leke gelmesi veya kanama olması.
  • Vajinadan birden su boşalması
  • Vajinadan doku parçalarının dökülmesi
Düşen parçaları bir kaba koyarak doktorunuza ulaştırırsanız, düşüğün neden olduğu anlaşılmasa bile ; plasenta parçaları olduğu tespit edildiğinde bir dış gebelikle karşı karşıya olunmadığı anlaşılabilir.
​

NEDEN OLUR?

Çoğu düşüğün nedeni embriyo veya fetusta bir gelişme bozukluğu olmasıdır.Bu duruma çoğunlukla embriyonun kromozomlarında veya genlerindeki problemler neden olur.Bu problemler çoğunlukla, anne veya babadan aktarılmaktan ziyade, döllenmeden sonraki hücre bölünmelerinde oluşur;yani kalıtsal problemler değildir. Böyle bir problem bir kaç tablo halinde karşımıza çıkabilir
  • Blighted ovum (kavrulmuş yumurta olarak tercüme edilebilir): 12. gebelik haftasından önce gerçekleşen düşüklerin yaklaşık %50 si bu şekildedir.Döllenme gerçekleştikten sonra plasenta ve zarlar gelişir fakat embriyo gelişmez.
  • İntrauterin fötal ölüm:Bu durumda embriyo veya fetüs (gebeliğin 8. haftasından önce embriyo daha sonra ise fetüs'tan bahsedilir) mevcuttur fakat düşük ile ilgili hiç bir belirti olmadan ölmüştür.Bu duruma da genetik problemlerin yol açmış olma ihtimali vardır.
  • Molar gebelik (üzüm gebeliği):Gestasyonel trofoblastik hastalıkta denilen bu durum yaklaşık 1000 gebelikte bir görülür.Döllenme ile ilgili bir problem sonucu plasentada gelişen bir hastalık halidir.Rahim içinde embriyo olabilir veya olmayabilir ama plasenta ( bebeğin eşi) minik kistler şeklinde hızla büyüyerek rahmin içini doldurur.
Bazı durumlarda annenin sağlık durumu düşüğe neden olur.Bunun başlıca nedenleri aşağıda sıralanmıştır.
  • Kontrolsüz diyabet (şeker hastalığı)
  • Tiroit hastalıkları
  • Enfeksiyonlar
  • Hormonal problemler
  • Rahim ve rahim ağzını ilgilendiren problemler
​

​Neler düşüğe sebep olmaz?

  • ​Egzersiz yapmak
  • Yük kaldırmak
  • Cinsel ilişkide bulunmak
  • Zararlı kimyasallara maruz kalmamak şartı ile, çalışmak

​

Düşük İçin Risk Faktörleri Nelerdir?


Düşük riskinizi artıran faktörler aşağıda sıralanmıştır.
  • Yaş:35 yaş üzerindeki kadınlarda daha genç olanlara göre düşük ihtimali artar.35 yaşında %20 civarında olan düşük riski,40 yaşında yaklaşık %40 civarındadır.45 yaşında düşük riski %80 dir.Baba yaşınında riski artırma yönünde etkili olduğuna dair şüpheler vardır.
  • İkiden fazla düşük öyküsü:İkiden fazla düşük yapmış kadınlarda (yani 3 ve üzeri) düşük ihtimali artmaktadır. Tek bir düşük yapmış kadının bir sonraki gebeliğinde düşük riski, hiç düşük yapmamış bir kadınla aynıdır.
  • Kronik hastalıklar:Diyabet, tiroit hastalığı gibi kronik hastalık durumlarında gebe kadının düşük riski artmaktadır.
  • Rahim ve rahim ağzı ile ilgili problemler: Bazı rahim anomalileri, zayıf veya kısa rahim ağzı gibi durumlar düşük riskini artırmaktadır.
  • Sigara,alkol ve uyuşturucu kullanımı:Bahsedilen bu üç durumda da düşük riski artmaktadır.
  • İnvazif prenatal testler:Koryonik villus örneklemesi, amniyosentez gibi incelemeler az da olsa bir düşük riski içerirler.

​

​​Testler ve Teşhis


Doktorunuz bir dizi test ve muayeneye başvurabilir.
  • Pelvik muayene : Doktorunuz bu muayene ile rahim ağzının açılıp açılmadığını anlamaya çalışacaktır.
  • Ultrason:Bu muayene ile embriyo veya fetüsün kalp atımlarının olup olmadığı ve gelişmesinin yolunda gidip gitmediği anlaşılmaya çalışılır.
  • Kan testleri:Düşük yaptı iseniz beta HCG hormonun kan seviyelerine bakarak düşüğün tam olarak gerçekleşip gerçekleşmediği,geride parça kalıp kalmadığı konusunda yorum yapılabilir.​

​Olası tanılar


  • Düşük tehdidi (abortus imminens):Kanamanız vardır fakat rahim ağzı halen kapalıdır.Bu durumda gebelik genellikle problemsiz devam eder.
  • Kaçınılmaz düşük (abortus incipiens):Rahim ağzınız açık,kanamanız var ve rahminizde kasılmalar oluyor ise düşük kaçınılmazdır.
  • İnkomplet düşük (tamamlanmamış düşük):Bir miktar gebelik ürünü (plasenta ve embryo-fetüs) rahim dışına atılmış fakat bir kısmı halen rahim içindedir.
  • Missed abortus: embryo veya fetüs ölmüştür, fakat halen atılmadan rahim içinde durmaktadır.
  • Komplet düşük:Gebelikle ilgili tüm ürünler rahim dışına atılmıştır. 12 haftadan önce olan düşüklerde gözlenen genelde bu durumdur.
  • Septik düşük: Rahim içinde bir enfeksiyon geliştiğinde bu durumdan bahsedilir.Hayatı tehdit eden durumlara neden olabilir, hemen gerekli müdahalelerin yapılmasını gerektirir.​​

​Tedavi


Düşük tehdidi yaşıyorsanız doktorunuz kanama ve ağrılar kesilene kadar yatak istirahati yapmanızı önerecektir. Bu arada egzersiz yapmamanız,seksten uzak durmanız da istenir.Özellikle yeterli tıbbi hizmetleri zor bulacağınız yerlere seyahat yapmaktan da kaçınmanız doğru olur.Ultrason kullanımının yaygınlaşması ile embriyonun yaşayıp yaşamadığı veya hiç gelişmemiş olduğu eskiye göre çok daha kolay saptanabilmektedir.Buna göre de yaklaşımlar değişmektedir.
  • Bir şey yapmadan beklemek:Ultrason öncesi dönemde bir kadının düşükle karşı karşıya olduğu pratik olarak bilinemezdi ve ancak olay tam olarak yerleştiğinde anlaşılırdı.Bu eski tecrübelere dayanarak bilmekteyiz ki düşük süreci kendi haline bırakılabilir ve düşük embriyonun ölmesinden bir kaç hafta sonra gerçekleşir .Bazen bu süre 3-4 haftayı bulabilir.Duygusal olarak bir kadının böyle bir sürece katlanması zordur ve günümüzde pek tercih edilmez.
  • Tıbbi tedavi:Düşük yapacağınız kesinleştiğinde bazı ilaçlar ile düşük süreci hızlandırılabilir.Bunun için bazı ilaçları ağız yolu ile veya vajinal yolla kullanmanız istenebilir.Genellikle düşük ,ilaçların verilmesinden sonraki 24 saat içerisinde gerçekleşir.
  • Cerrahi tedavi:D&Cverilen işlemle doktorunuz rahim ağzını genişlettikten sonra rahmin içini vakum ile temizler.Nadiren (özellikle ölü embryo veya fetüsün rahim içinde çok uzun süre beklediğinde) küret adı verilen bir aletle rahim duvarlarını kazımak gerekebilir. Komplikasyonlar nadirdir.
Kaçınılmaz düşük (abortus incipiens) durumunda kanamayı kesmek için derhal cerrahi girişim yapılması gerekli olabilir.


​

​Yaşam tarzı


Fiziksel iyileşme: düşük olayının fiziksel etkilerinden kurtulmanız genellikle bir kaç saat ile bir kaç gün arasında gerçekleşecektir.Adetlerinizin tekrar başlaması 4-6 hafta içinde olacaktır.Bu süre içinde olabilecek aşırı kanamalar,ateş,titreme veya şiddetli ağrı durumlarında doktorunuzu arayınız.Düşükten sonraki iki hafta süre ile vajinanıza tampon koymayınız , eğer vajinal duş yapma alışkanlığınız varsa bu uygulamayı da yapmayınız.

​Daha sonraki gebelikler

Düşüğünüzü takip eden adet döneminizden itibaren gebe kalmanız ihtimal dahilindedir.Eğer siz veya partneriniz gebelik düşünüyorsanız buna duygusal olarak hazır olduğunuzdan emin olmalısınız.Eğer çok sayıda ardışık düşüğünüz oldu ise (en az üç kez ve arka arkaya olmak şartı ile) altta yatan bir neden olup olmadığı incelenmelidir.Rahim anomalileri, kan pıhtılaşması ile ilgili problemler veya kromozomal problemler tekrarlayan düşüklere neden olabilmektedir.Eğer yapılan incelemelerde herhangi bir neden bulunamaz ise ümitsizliğe kapılmayınız. Tedavi yapılmayanlarda dahi neticede %60-70 oranında başarılı gebelik oluşmaktadır ( yani bu çiftlerin %60-70 i neticede çocuk sahibi olmaktadır)

​Destek

Düşük olayı yaşandığında, duygusal düzelme fiziki düzelmeye göre çok daha geç olarak gerçekleşebilir.Öfkeden umutsuzluğa kadar değişik duygular yaşayabilirsiniz, bu duygulardan kurtulabilmek için kendinize biraz zaman tanımalısınız.Gerektiğinde bu konuda profesyonel destek almaktan çekinmeyiniz.

​Önleme

Düşük vakalarının çoğunda, önleme anlamında yapılabilecek pek bir şey bulunmamaktadır.Düzenli olarak gebelik kontrollerinize devam ediniz, sigara ve alkolden uzak durunuz.Kronik hastalıklarınız var ise bunların kontrol altında tutulmasını sağlamalısınız.
Op.Dr.Hüseyin ŞENYURT
Tunus Caddesi 50A/7 ANKARA
Tel:(312) 431 71 71
GSM: (542) 216 32 32
Elektronik posta: [email protected]