GEBELİK ve UYKU, YATIŞ POZİSYONLARI
1.Gebe kadınlar hangi pozisyonda uyumalıdır
Bu sorunun cevabı: “hangi pozisyonda rahat ediyorsa” dır.Bir insanın uyku süresince sabit pozisyonda kalması zaten fizyolojik olarak mümkün değildir ve hangi pozisyonda yatılırsa yatılsın uyku süresince defalarca pozisyon değiştirilir (ortalama olarak 8 saatlik bir uykuda 35-40 kez pozisyon değişikliği olur)
2.Bunun istisnaları var mıdır?
Bazı gebelik komplikasyonları: örneğin preeklampsi, erken doğum tehdidi ve plasental yetmezlik gebenin ciddi olarak istirahat etmesini gerektirebilir. Bu tip istirahat süreçlerinde gebenin yan yatması, özellikle de sol yan üzerine yatması tercih edilir (burada kastedilen gün içinde uyanıkken yapılan istirahattır).
.Ayrıca doğum eylemi sırasında da gebenin sırtüstü değil, yan yatarak ağrıları çekmesi tercih edilir. Bunun nedeni iyice büyümüş olan rahmin, hemen arkasında kalan büyük damarları (özellikle vena cava isimli büyük toplardamar) sıkıştırarak kan dolaşımını bozması, annede fenalık hissi ve hatta baygınlık oluşmasına neden olmasıdır (supin hipotansiyon sendromu).
Preeklampsi (gebelik toksemisi, gebelik zehirlenmesi) gibi durumlarda istirahat ederken özellikle sol yan pozisyonun tercih edilmesi önerilir. Bu pozisyonda böbreklere giden kan akımının en iyi olduğu ve vücutta birikmiş fazla sıvının en etkili şekilde uzaklaştırılacağı düşünülmektedir.
.Ayrıca doğum eylemi sırasında da gebenin sırtüstü değil, yan yatarak ağrıları çekmesi tercih edilir. Bunun nedeni iyice büyümüş olan rahmin, hemen arkasında kalan büyük damarları (özellikle vena cava isimli büyük toplardamar) sıkıştırarak kan dolaşımını bozması, annede fenalık hissi ve hatta baygınlık oluşmasına neden olmasıdır (supin hipotansiyon sendromu).
Preeklampsi (gebelik toksemisi, gebelik zehirlenmesi) gibi durumlarda istirahat ederken özellikle sol yan pozisyonun tercih edilmesi önerilir. Bu pozisyonda böbreklere giden kan akımının en iyi olduğu ve vücutta birikmiş fazla sıvının en etkili şekilde uzaklaştırılacağı düşünülmektedir.
3.Gebelikte sırtüstü uyumanın bir sakıncası var mıdır?
Hayır yoktur. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bir insan hangi pozisyonda uykuya başlarsa başlasın uyku süresince defalarca pozisyon değiştirecektir. Gebeliğin ilk 20 haftasında, rahim zaten çok büyük olmadığı için arkasında bulunan büyük damarları ağırlığı ile sıkıştırması zaten söz konusu olamaz.20. haftadan sonra eğer kadının anatomik yapısı da müsait ise, böyle bir sıkışma olduğunda zaten rahatsızlık hissedecek ve pozisyonunu kendiliğinden değiştirecektir.
4.Gebelikte yüzüstü yatmanın bir sakıncası var mıdır?
Hayır yoktur. Gebeliğin ilk 20 haftasında bu pozisyonda zaten hiç bir şekilde rahatsızlık duymazsınız, çünkü bu dönemde rahminiz göbek hizasının altındadır ve dışa doğru hemen hemen hiç taşmamaktadır. Daha sonraki haftalarda rahmin büyümesi ile zaten fiziki olarak yüzükoyun yatmanız imkânsız hale gelecektir. Yüzü koyun yattığınızda bebeğe herhangi bir şekilde zarar vermeniz de söz konusu olamaz, çünkü bebek sıvı ile dolu bir kesenin içinde adeta yer çekimsiz bir ortamda yüzer durumdadır ve bu sıvı bebeği dış travmalardan oldukça iyi şekilde korumaktadır. Gebeliğin erken haftalarında yüzükoyun uyuyabildiğiniz halde karnınız büyüdükçe bu şekilde uyumanız imkânsız hale gelecektir. Gece uyku sırasında oluşan pozisyon değişikliklerinde bir süre yüzükoyun kalsanız bile bebeğinize hiç bir şey olmayacaktır.
5.Yatakta nasıl rahat edebilirim ve ihtiyacım olan istirahatı yapabilirim?
Yatağınız yeterince sert olmalıdır, gebeliğin ilerleyen haftalarında sırt üstü ve yüzüstü yatmanız pratik olarak çok zor olacağı için yan yatmanız gerekecektir. Bu şekilde yatarken bacaklarınızın arasına koyacağınız bir yastık kendinizi daha rahat hissetmenizi sağlayabilir. Gebeliğin son döneminde, uyku sırasında daha çok pozisyon değiştirildiği için uyku daha fazla bölünür ve yeterli uykuyu alabilmeniz için yatakta daha uzun süre kalmanız gerekir. Gün içinde de şekerlemeler yapmak kendinizi iyi hissetmeniz açısından faydalı olacaktır.
Op.Dr.Hüseyin ŞENYURT
Tunus Caddesi 50A/7 ANKARA
Tel:(312) 431 71 71
GSM: (542)-216 32 32
Elektronik posta: [email protected]
Tunus Caddesi 50A/7 ANKARA
Tel:(312) 431 71 71
GSM: (542)-216 32 32
Elektronik posta: [email protected]