İNTERSTİSYEL SİSTİT
İNTERSTİSYEL SİSTİT
Interstisyel sistit , ağrılı mesane sendromu olarak da adlandırılır .Tam anlaşılamamış , teşhisi zor bir tablodur. Tedaviler yaşam kalitesini yükseltebilir , fakat kesin bir tedavi maalesef yoktur.
Interstisyel sistit, çok geniş bir belirti skalasına sahiptir ve pek çok uzman aslında birden fazla hastalığın söz konusu olduğunu düşünmektedir. Eğer 6 haftayı geçen süre ile idrar yaparken ağrı söz konusu ise ve buna herhangi bir enfeksiyon veya böbrek taşı neden olmuyorsa kişide interstisyel sistit söz konusu olabilir.
Interstisyel sistit ,kişinin sosyal yaşantısını ,egzersiz yapma kabiliyetini ,uyku düzenini ve hatta çalışma yeteneğini olumsuz etkileyebilir.
Interstisyel sistit kronik bir mesane problemidir. Mesane böbreklerden süzülmüş olan idrarın , dışarı atılana kadar bekletildiği bir kesedir. Interstisyel sistit olan kişiler, göbeklerinin alt kısmında bir basınç ve ağrı hissettiklerini söylerler. Bu şikâyetler gelip geçici olabildiği gibi bazen devamlı da olabilmektedir.
Interstisyel sistit, kişinin sık sık idrar yapma ihtiyacı hissetmesi ,koşturarak tuvalete gitmesi ve idrarını yaparken ağrı duyması ile karakterizedir . Ağır vakalarda ,kişi günde 40 ila 60 kez tuvalete gitme ihtiyacı hissedebilir, gece iyi bir uyku alması mümkün olmaz.
Interstisyel sistitin bir özelliği, belirtilerin kişiden kişiye değişmesi ve aynı kişide görülen belirtilerin günden güne ,haftadan haftaya ,aydan aya değişkenlik göstermesidir Hatta bazen belirtiler tamamen kaybolabilir.
Sık görülen belirtiler
- Mesane doldukça kötüleşen basınç ve ağrı hissi
- Karnın alt kısımları, sırt leğen kemiği ve üretra civarında hissedilen ağrı
- Kadınlarda vulva ve vajina civarında hissedilen ağrı
- Erkeklerde skrotum, testisler, penis ve skrotumun arka kesiminde hissedilen ağrı
- Çok sık tuvalete gitme ihtiyacı (genellikle günde 7-8 kez daha fazla)
- İdrar yaptıktan hemen sonra yeniden idrar yapma ihtiyacı hissetme
- Kadınlarda seks sırasında ağrı
- Erkeklerde ağrılı orgazm olma ve seks sonrası ağrı
Hissedilen ağrı, künt bir ağrı olabileceği gibi batıcı veya yanıcı şekilde de hissedilebilir. Hastaların tümünde mesanede inflamasyon yani mikropsuz bir iltihap söz konusudur ve bu hastaların yaklaşık yüzde 5-10 da mesanede ülserler oluşur.
- Bazı Yiyecek ve içecekler
- Fiziksel ve ruhsal stres
- Adet dönemi belirtilerin artmasına neden olabilir
KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Interstisyel Sistit olanların yaklaşık yüzde doksanı kadındır bir başka deyişle erişkin kadınların % 3-6ında interstisyel sistitin bir formu bulunur, erkeklerin de yaklaşık % 1,3 ünde interstisyel sistit mevcuttur.
İNTERSTİSYEL SİSTİT’E , NE NEDEN OLUR?
Interstisyel sistite neyin neden olduğu bilinmemektedir ,değişik görüşler mevcuttur
- Mesane dokusundaki bir problem tahriş yaratmakta ve interstisyel sistite yol açmakta
- İdrardaki bir şey mesane dokusunu zedelemekte ve belirtiler oluşmakta
- Bağışıklık sistemi mesane dokusuna saldırmakta ve belirtiler oluşmakta
- Vücudun başka bir yerinde oluşan inflamasyon aynı zamanda mesane dokusunda problem yaratmakta
Nasıl teşhis edilir?
Interstisyel sistit tanısını koymamızı kolaylaştıracak bir test bulunmamaktadır , doktorun diğer olası nedenleri ekarte ederek tanıyan ulaşması gerekmektedir
İlk olarak idrar yolu enfeksiyonu mesane kanseri böbrek taşı ve cinsel yolla bulaşan hastalıkların ekarte edilmesi gereklidir
Kadınlarda endometriyozis diğer bir olası tanıdır. Kadınlar endometriozis açısından da değerlendirilmelidir.
Erkeklerde prostat hastalıkları ve kronik pelvik ağrı sendromu interstisyel sistit benzeri şikâyetler oluşturabilir
Yapılması gereken başlıca testler aşağıdadır
- İdrar tahlili ve İdrar kültürü
- Postvoiding rezidüel idrar hacmi. İdrar yaptıktan sonra mesanede kalan idrar miktarı ultrason ile ölçülür
- Sistoskopi: ışıklı bir sistem ile idrar yolunun içi ve mesanenin içi gözlemlenir şüpheli bir alan görülürse biyopsi alınır
- Mesane ve üretra biyopsisi: gerekli durumlarda sistoskopi sırasında yapılır
- Prostat sıvısı kültürü: erkeklerde uygulanır prostatta iltihap olup olmadığı araştırılır
TEDAVİ
Yaşam tarzı değişiklikleri
Vakaların yaklaşık yarısında herhangi bir tıbbi tedavi yapılmadan belirtiler kendiliğinden kaybolur. Genelde deneme yanılma metodu ile haftalar ve aylar içinde uygun tedavi formülasyonu belirlenir ve belirtiler ortadan kalkar.
İlk yapılması gereken , belirtileri tetikleyen şeylerden uzak durulması ve gerekli yaşam tarzı değişikliklerinin yapılmasıdır.
Pek çok İnsan bazı gıda maddeleri ve içeceklerin belirtileri artırdığını tespit eder. Belirtiler ortaya çıktığında yakın zamanda ne yediğinize ve ne içtiğinize düşünüp bir yere kaydedin. Daha sonra bu yiyecek ve içecekleri diyetinizden çıkararak Kaçınmanız gereken maddeleri bulabilirsiniz.
SIK GÖRÜLEN TETİKLEYİCİLER
Diğer tedaviler (ikinci kademe tedaviler)
Yaşam tarzı değişiklikleri belirtileri yeterince baskılamaz ise diğer tedavi seçenekleri kullanılır
Üçüncü kademe tedaviler
Diğer tedaviler işe yaramadığında doktorunuz Üçüncü basamak tedaviler deneyebilir
Yukarıda anlatılan tedaviler faydalı olmadığında
Nörostimülasyon denenebilir: mesane duvarında yerleştirilen ufak bir cihaz baskısı ile elektrik şokları verilerek mesanenin çalışması düzeltilmeye çalışılır
#sistit #interstisyel
Vakaların yaklaşık yarısında herhangi bir tıbbi tedavi yapılmadan belirtiler kendiliğinden kaybolur. Genelde deneme yanılma metodu ile haftalar ve aylar içinde uygun tedavi formülasyonu belirlenir ve belirtiler ortadan kalkar.
İlk yapılması gereken , belirtileri tetikleyen şeylerden uzak durulması ve gerekli yaşam tarzı değişikliklerinin yapılmasıdır.
- İdrarı mesane de mümkün olduğu kadar uzun tutmaya çalışın. İlk önce 30 dakika aralıklarla idrara gidilmeli daha sonra bu aralık 45 dakikaya uzatılmalı
- Stres azaltılmalı bunun için kitap okumak değişik gevşeme tekniklerini kullanarak meditasyon yapmak bir arkadaşla konuşmak çare olabilir
- Rahat kıyafetler tercih edin, dar kıyafetler mesane üzerindeki baskıyı arttırır
- Yürüme ve germe egzersizleri yapın
- Belirtileri arttıran yiyecek ve içeceklerden uzak durun. Şikâyetlerinizi arttıracak bazı gıda maddeleri aşağıda listelenmiştir
- Sigara içmeyin
Pek çok İnsan bazı gıda maddeleri ve içeceklerin belirtileri artırdığını tespit eder. Belirtiler ortaya çıktığında yakın zamanda ne yediğinize ve ne içtiğinize düşünüp bir yere kaydedin. Daha sonra bu yiyecek ve içecekleri diyetinizden çıkararak Kaçınmanız gereken maddeleri bulabilirsiniz.
SIK GÖRÜLEN TETİKLEYİCİLER
- Limon portakal gibi turunçgiller
- Domates
- Gazlı içecekler
- Alkol
- Baharatlı yiyecekler
- Sunni tatlandırıcılar
Diğer tedaviler (ikinci kademe tedaviler)
Yaşam tarzı değişiklikleri belirtileri yeterince baskılamaz ise diğer tedavi seçenekleri kullanılır
- Fizik tedavi. Leğen kemiği içindeki kasları gevşetmeye yöneliktir
- Amitriptyline. Mesane kasılmalarını baskılamaya yönelik olarak kullanılır
- Pentosan (Elmiron) : nasıl etki ettiği bilinmemektedir fakat mesanenin iç duvarına yenilediği kabul edilir , etkisi bir kaç ayda çıkar
- Hydroxyzine Bir anti histaminik olan bu ilaç Özellikle gece çok fazla sayıda tuvalete gitme problemi olanlar da faydalı olabilir
Üçüncü kademe tedaviler
Diğer tedaviler işe yaramadığında doktorunuz Üçüncü basamak tedaviler deneyebilir
- Mesane germe: mesaneye yavaş yavaş sıvı doldurularak gerilmesi sağlanır. Faydalı olabilmektedir Tedavinin etkisi altı ay kadar sürebilir tekrarlayan uygulamalar gerekli olabilmektedir
- Steroidler: Mesanede ülserler var ise doktor bunları cerrahi olarak alabilir yakabilir veya bu lezyonlara steroid enjekte edebilir
- Dimethyl sulfoxide (DMSO):Bir kateter vasıtası ile mesaiye yerleştirilen bu ilaç enflamasyonu baskılar ve ağrıyı bloke eder. Çok fazla tercih edilmemektedir Çünkü bazen belirtiler geçici süre için olsa da kötülemektedir ve tekrarlayan doktor ziyaretleri gerekmektedir.
Yukarıda anlatılan tedaviler faydalı olmadığında
Nörostimülasyon denenebilir: mesane duvarında yerleştirilen ufak bir cihaz baskısı ile elektrik şokları verilerek mesanenin çalışması düzeltilmeye çalışılır
- Botoks enjeksiyonu: mesane duvarına botoks enjekte edilerek mesane kası geçici olarak felç edilir ve ağrı giderilmiş veya azaltılmış olur.
- Siklosporin adlı bağışıklık baskılayıcı ilaç denenebilir
- Cerrahi: Çok nadir vakalarda denenebilir.
#sistit #interstisyel