ISLAK AKCİĞER (WET LUNG )
Anne karında büyümekte olan bebek “amniyotik sıvı” ile dolu bir kesenin içinde büyümektedir. Bu sıvı bebeği dış etkilerden koruyan bir tampon ve sıcaklığı sabit tutmaya yarayan bir ısı deposu gibi roller oynamaktadır. Ayrıca kemik ve akciğer gelişimi için gerekli bir unsurdur. Anne rahmindeki bebek bu sıvıyı devamlı olarak akciğerlerine çekmekte ve geri vermektedir.
Doğum eylemi sırasında bebeğin vücudundan salgılanan bazı kimyasallar akciğerlerdeki bu sıvının atılmasına yardımcı olmaktadır. Ayrıca doğum kanalından geçerken bebeğin göğsü üzerinde oluşan baskı da sıvının atılmasına yardımcı olmaktadır. Doğumdan sonra bebeğin nefes almaya başlaması ile de geride kalan sıvılar dışarı atılmaktadır.
Bazen akciğerlerdeki bu sıvının atılması istenildiği oranda gerçekleşmeyebilir. Bu durumda akciğerde kalan fazla sıvı bebeğin akciğerlerinin istendiği ölçüde çalışmasına engel olabilir. İşte oluşan bu tabloya “ıslak akciğer” ,”wet lung” , “yeni doğanın geçici takipnesi” adları verilmektedir.
Bu tablo oluştuğunda bebeğin solunum sayısının arttığı gözlenir ( takipne).Belirtiler rahatsız edici olsa da, hayatı tehdit etmezler. Genellikle de 1-3 gün arasında kaybolurlar.
NEDEN OLUŞUR?
Islak akciğerin neden oluştuğu her zaman bilinememektedir. Bebeğin akciğerlerindeki sıvıyı dışarı atamaması veya akciğerlerdeki damarlar vasıtası ile ememesinden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Sezaryen ile doğan bebeklerde bu problemin görülmesi ihtimali daha fazladır. Vajinal doğumda, doğum kanalından geçerken bebeğin göğüs duvarının sıkışmasının akciğerlerdeki sıvının dışarı atılmasını kolaylaştırdığı düşünülmektedir.
Islak akciğere neden olabilen diğer durumlar aşağıda sıralanmıştır:
- 38. haftadan önce gerçekleşen doğumlar
- Diyabetli annelerin bebekleri
- Hızlı bir şekilde gerçekleşen vajinal doğumlar
- Göbek kordonunun geç kesilmesi.
Erkek bebekler kız bebeklere göre bu sıkıntıyı daha çok yaşamaktadırlar. İri bebeklerde de ıslak akciğer görülme şansı artmaktadır.
BELİRTİLER
- Hızlı soluk alıp verme ( dakikada 60 üzerinde)
- Soluk alıp verirken zorlanma, inleme, hırıltı
- Burun kanatlarının solunuma katılması
- Morarma
- Soluk alıp verirken göğüste çekilmeler olması
TEŞHİS
Islak akciğer tablosunda gözlenen belirtiler, başka tıbbi problemlere bağlı olarak ta gelişebildiği için teşhis her zaman kolayca konulamamaktadır. Bu nedenle doktorunuz ilk olarak gebelik ve doğum süreçlerinizi gözden geçirecektir. Bu arada bebeğe bazı testlerin yapılması da gerekebilir. Örneğin
- Tam kan sayımı ve kan kültürü: böylece bebekte bir enfeksiyon örneğin “pnömoni” - zatüre olup olmadığı anlaşılabilir.
- Kan gazları ölçülebilir. Bu bebeğin kanındaki oksijen seviyesi hakkında bilgi verecektir.
- Akciğer filmi: solunum sıkıntısı yaratabilecek diğer akciğer problemlerinin varlığı araştırılır.
- Pulse oksimetri: bebeğe takılan bir sensör vasıtası ile akciğer fonksiyonları devamlı gözlenir.
Bebekteki belirtileri izah edecek başka bir neden bulunamaz ise bebeğe “ıslak akciğer” tanısı konulur.
TEDAVİ
“Islak akciğer “ tanısı konulan bebeğe ilk olarak oksijen tedavisi uygulanır. Bu uygulama genellikle basit bir şekilde bebeğin burnuna ince bir boru ile getirilen oksijenin verilmesi ile gerçekleştirilir. Komplike aletlere pek gerek olmaz. Genelde 12 - 24 saat içinde bebeğin oksijen ihtiyacı giderek azalır.
Solunum sıkıntısı olan bebekler genelde beslenme problemi de yaşarlar. Bu durumda doktorunuz damar yolu ile beslenme desteği verilmesini isteyebilir. Solunum sıkıntısı enfeksiyonlar nedeni ile de oluşabileceği için doktorunuz antibiyotik tedavisi de başlayabilir. Test sonuçları enfeksiyon varlığını kanıtlamaz ise antibiyotikler kesilir.
Nadir vakalarda solunum sıkıntısı ileri derecede olabilir. Böyle bebeklerin ventilatöre(solunum makinesi) bağlanması gerekebilir.
NETİCE
“Islak akciğer” belirtileri genellikle 1-3 gün arasında kaybolur. Nadiren 1 haftaya kadar uzayabilir. Belirtiler geçtikten sonra bir daha tekrarlamazlar ve özel bir takibe ihtiyaç duyulmaz.
ÖNLEME
“Islak akciğer” tablosunun oluşmasını engellemenin bir yolu bulunmamaktadır. Sağlıklı bir gebelik süreci geçirmek için doktorunuzun önerilerine uyunuz.
Solunum sıkıntısı olan bebekler genelde beslenme problemi de yaşarlar. Bu durumda doktorunuz damar yolu ile beslenme desteği verilmesini isteyebilir. Solunum sıkıntısı enfeksiyonlar nedeni ile de oluşabileceği için doktorunuz antibiyotik tedavisi de başlayabilir. Test sonuçları enfeksiyon varlığını kanıtlamaz ise antibiyotikler kesilir.
Nadir vakalarda solunum sıkıntısı ileri derecede olabilir. Böyle bebeklerin ventilatöre(solunum makinesi) bağlanması gerekebilir.
NETİCE
“Islak akciğer” belirtileri genellikle 1-3 gün arasında kaybolur. Nadiren 1 haftaya kadar uzayabilir. Belirtiler geçtikten sonra bir daha tekrarlamazlar ve özel bir takibe ihtiyaç duyulmaz.
ÖNLEME
“Islak akciğer” tablosunun oluşmasını engellemenin bir yolu bulunmamaktadır. Sağlıklı bir gebelik süreci geçirmek için doktorunuzun önerilerine uyunuz.
Op.Dr.Hüseyin ŞENYURT
Tunus Caddesi 50A/7 ANKARA
Tel:(312) 431 71 71
GSM: (542) 216 32 32
Elektronik posta: [email protected]
Tunus Caddesi 50A/7 ANKARA
Tel:(312) 431 71 71
GSM: (542) 216 32 32
Elektronik posta: [email protected]